Tot de komst van het Oorfonds was er geen publieke fondsenwerving voor onderzoek in Nederland. Er gebeuren wel mooie dingen op universiteiten. Vooraf aan ons benefiet op 3 maart zetten we enkele onderzoeken in het zonnetje.
Deep Brain stimulation
Mark Janssen is klinisch neurofysioloog. Oorspronkelijk had tinnitus niet specifiek zijn interesse. Zo’n twaalf jaar geleden werd hij door een kno-arts van het Maastricht UMC+ benaderd of deep brain stimulation, ofwel diepe hersenstimulatie, een oplossing zou kunnen zijn voor tinnitus. De techniek wordt vooral toegepast bij bijvoorbeeld tremors, epilepsie en de ziekte van Parkinson. Mark en de kno-afdeling startten met experimenteren. “Een jaar of vijf geleden vonden we dat we genoeg theoretische basis hadden om een kleine studie te gaan doen en te gaan kijken of we dit veilig kunnen toepassen bij mensen.”
Elektroden in je hersenen
In totaal zijn zes patiënten betrokken bij het onderzoek, vier daarvan zijn daadwerkelijk geopereerd. Die hebben dan via een operatie elektroden in de hersenen geïmplanteerd gekregen. Mark: “Het is een standaard elektrode, met aan het uiteinde meerdere contactjes. De elektrode is verbonden met een verlengkabel onder de huid naar een batterij die onder het sleutelbeen of in de buik wordt geïmplanteerd. Vervolgens kan je dan met een afstandsbediening kiezen wat voor type stroom je toedient, hoeveel pulsjes per seconde, hoe hoog die stroom is en welk contact aan het uiteinde je activeert.”
Resultaten
Na de operatie werden de verschillende instellingen zes weken lang getest. Mark: “Daarna hebben we samen met de patiënt besloten welke instelling het ging worden voor de zogenaamde cross-over-fase. Daarbij werd de elektrode eerst zes weken aangezet, en vervolgens zes weken uit, of vice versa.” De patiënt wist niet of de elektrode aan of uit stond. In de laatste fase werd getest, waarbij de onderzoeker en patiënt samen wisten welke setting gebruikt werd. Mark: “Van alle vier de patiënten verwachten we de resultaten eind dit jaar bekend te kunnen maken.”
Hoopvol; minder tinnitus klachten
De resultaten van één patiënt zijn al gepubliceerd en die zijn hoopvol. De klachten zijn een jaar na de operatie verminderd. Mark: “De diepe hersenstimulatie heeft natuurlijk een mooi resultaat laten zien, maar het is maar één patiënt. Het kan ook nog een placebo-effect zijn. Je weet het gewoon niet. Je weet ook niet of het effect blijvend is. Dus er zijn heel veel vragen.” Mark vindt het vooral belangrijk te weten dat de eerste patiënt de stimulatie goed verdroeg. “We waren natuurlijk bevreesd voor eventuele bijwerkingen. Dat de tinnitus juist erger werd in plaats van minder. Of dat de patiënt minder ging horen of nieuwe geluiden ging horen. Maar daar was geen sprake van.”
Hersenstimulatie en tinnitus
Maastricht UMC+ is het eerste onderzoekscentrum ter wereld dat zich met diepe hersenstimulatie richt op het auditieve systeem. Mark: “Dat doen we primair op tinnitus en daar zijn we uniek in. Voor mij is het interessant, omdat het een complexe stoornis is die we nog niet goed begrijpen. We hebben wel heel veel theorieën, maar wetenschappelijk bewijs om die theorieën te ondersteunen ontbreekt.”
Tinnitus; ondergeschoven kindje
“Een doorbraak voor tinnitus wil ik diepe hersenstimulatie nog niet noemen. Ik denk dat we heel terughoudend moeten zijn. Er wordt natuurlijk al decennialang onderzoek gedaan naar neuromodulatie voor tinnitus en als je alle studies erop naslaat, zijn de resultaten eigenlijk teleurstellend.” Als het bewezen effect heeft, kan het een behandeling zijn voor een heel selecte groep met ernstige tinnitus. Het gros zal ermee moeten leren leven. Mark denkt wel dat als er ooit een doorbraak komt, het zich zeker uitbetaalt: “Tinnitus heeft relatief hoge socio-economische kosten. Als je dan kijkt naar hoeveel geld er naar bepaalde aandoeningen gaat, dan is tinnitus echt een ondergeschoven kindje.”
Gepubliceerd augustus 2023: Effective treatment of refractory tinnitus by bilateral deep brain stimulation of the medial geniculate body of the thalamus: A case report
Link: https://www.brainstimjrnl.com/article/S1935-861X(23)01891-0/fulltext
Melissa: “Ideaal als tinnitus gewoon weggaat”
Melissa van Hoef (25) heeft tinnitus. “Toen ik jong was hebben mijn ouders wel eens mijn hele slaapkamer overhoop gehaald op zoek naar de piep die ik ’s nachts altijd hoorde. De conclusie van mijn vader was: het zal de radiator van de verwarming zijn. Sinds kort weet ik pas
